ศาสนาทุกศาสนามีคําสอนที่มุ่งให้คนในสังคมประพฤติดี เพื่อให้ครอบครัว ชุมชน สังคม ศาสนิกชน ทุกศาสนาพึงมีหน้าที่ต้องประพฤติปฏิบัติ คือ
หน้าที่ของพุทธศาสนิกชนคือ พุทธบริษัท 4 ได้แก่ อุบาสก อุบาสิกา ภิกษุ ภิกษุณี โดยอุบาสกอุบาสิกาทําหน้าที่ปฏิบัติตามหลักธรรมพระพุทธศาสนา และทะนุบํารุงพระพุทธศาสนา
การปฏิบัติตามหลักธรรมของพระพุทธศาสนา ตามที่ได้กล่าวมาแล้วคือการรักษาศีล 5 และพัฒนาขึ้นไปสู่การรักษา 8 หรืออุโบสถศีล ซึ่งเป็นศีลของอุบาสก อุบาสิกา
1. เว้นจากการฆ่าสัตว์
2. เว้นจากการลักสิ่งของที่ผู้อื่นมิได้ให้
3. เว้นจากการประพฤติผิดพรหมจรรย์
4. เว้นจากการพูดปลด พูดส่อเสียด พูดคําหยาบ พูดเพ้อเจ้อ
5. เว้นจากการดื่มสุราเมรัย อันเป็นที่ตั้งแห่งความประมาท
6. เว้นจากการบริโภคอาหารในยามวิกาล(หลังเที่ยงถึงวันใหม่)
7. เว้นจากการฟ้อนรํา ขับร้อง ประโคมดนตรี และประดับร่างกายด้วยดอกไม้ ของหอมเครื่องประดับ เครื่องทา เครื่องย้อม
8. เว้นจากการนั่งนอนเหนือเตียงตั่งที่เท้าสูงเกิน ภายในมีนุ่นหรือสําลี
จากนั้นเมื่อมีพื้นฐานศีล 5 ศีล 8 แล้วควรพัฒนาขึ้นไปสู่การปฏิบัติธรรม ทําสมาธิ วิปัสสนาเจริญปัญญาให้รู้แจ้งเพื่อหาทางดับทุกข์ การเจริญปัญญาเพื่อให้พิจารณาเห็นหลักธรรมแท้จริงของศาสนา
พุทธ ซึ่งเป็นไปตามพระไตรลักษณ์ คือ อนิจจัง ทุกขัง อนัตตา แปลว่า สรรพสิ่งในโลกไม่เที่ยงล้วนเป็นทุกข์ และไม่มีตัวตน และทุกสิ่งในโลกจะมีสภาวะเกิดขึ้น ตั้งอยู่ และดับไปเมื่อการประพฤติปฏิบัติถึงที่สุดแล้วผู้นั้นจะเข้าสู่พระนิพพานเป็นผู้บริสุทธิ์ปราศจากกิเลส
ไม่มีการเวียนว่ายตายเกิดอีก
หน้าที่สําคัญประการต่อมา คือการทะนุบํารุงและสืบทอดพระพุทธศาสนา คือทําหน้าที่ทะนุบํารุงรักษาศาสนวัตถุ คือ พระพุทธรูป วัดวาอาราม ที่ดิน สิ่งก่อสร้างทางพุทธศาสนา ให้เป็นสมบัติของศาสนาและใช้เบญจธรรมในการเป็นที่พึ่งพาจิตใจ และไหว้พระสวดมนต์ทําบุญ ตักบาตร เลี้ยงพระประพฤติตามศาสนพิธีให้ถูกต้องตามหลักศาสนาพุทธ และต้องประพฤติตนเป็นตัวอย่างที่ดี เผยแผ่คําสอนให้บุตรธิดา บุคคลในครอบครัว สนับสนุนให้บุตรธิดาบวชเรียนในศาสนาพุทธเพื่อสืบทอดพระพุทธศาสนาให้มั่นคงสถาพรสืบต่อไป
สําหรับภิกษุ ภิกษุณี นั้นทําหน้าที่ศึกษารักษาพระธรรมและนํามาประพฤติปฏิบัติให้ถูกต้อง
นอกจากนั้น ยังต้องทําหน้าที่เผยแผ่คําสอนของพระพุทธเจ้า อีกทั้งช่วยกันทะนุบํารุงศาสนวัตถุพระพุทธรูป วัดวาอาราม สิ่งก่อสร้างทางศาสนาพุทธต่าง ๆ ให้เป็นถาวรวัตถุเป็นที่พึ่งพิงรวมทั้งการประกอบศาสนพิธีของชาวพุทธให้ถูกหลักตามวัฒนธรรม ประเพณีที่ดีงามของชาวพุทธที่สืบทอดมาจากบรรพบุรุษ
เช่นเดียวกันกับหน้าที่ของอิสลามิกชน คริสเตียนและผู้ที่นับถือศาสนาฮินดู ล้วนมีหน้าที่ปฏิบัติตามหลักธรรมคําสอนของศาสนาของตน ช่วยกันเผยแผ่คําสอน หลักธรรม และรักษาศาสนวัตถุ ตลอดจนรักษาขนบธรรมเนียม พิธีการของศาสนาให้ถูกต้อง และที่สําคัญคือการช่วยกันสืบทอดศาสนาให้คงอยู่ โดยช่วยกันทะนุบํารุงสถาบันหลักทางศาสนาของตนให้สามารถทําหน้าที่ได้สมบูรณ์ส่งผลให้คนในสังคมมีความสุขสงบตลอดไป
หลักธรรมของศาสนาพุทธ
ตามที่กล่าวมาแล้วว่า ศาสนธรรมเป็นองค์ประกอบที่สําคัญของศาสนา คําสอนของสัมมาสัมพุทธ
เจ้า เรียกว่า พระธรรม
พระธรรมในศาสนาพุทธ กําหนดไว้ในพระไตรปิฎกมีอยู่ 3 ตะกร้า กล่าวคือ คําสอนของ
พระพุทธเจ้าในอดีตจารึกไว้ในสมุดข่อย และใบลานแยกไว้ 3 หมวดหมู่คือ
1. พระสุตตันตปิฎก
2. พระวินัยปิิฎก
3. พระอภิธรรมปิฎก
พระธรรมคําสอนของพระพุทธเจ้าเป็นตัวแทนพระพุทธเจ้าที่ปรินิพานไปแล้ว เมื่อถึงคราวที่
ศาสนาพุทธเกิดปัญหามีความเสื่อมลงเนื่องจากพุทธบริษัท คือ ภิกษุภิกษุณีอุบาสก อุบาสิกา ไม่ปฏิบัติตามคําสั่งสอนของพระพุทธเจ้า จะมีการนําพระไตรปิฎกมาสังคายนา มีการตรวจสอบชําระให้ถูกต้อง วัดในสมัยเก่าเก็บพระไตรปิฎกที่จารึกไว้ในใบลานสมุดข่อยเก็บไว้ที่ศาลาธรรมที่ตั้งอยู่กลางน้ำ เพื่อป้องกัน มอด ปลวก กัดกินทําลาย
ชาวพุทธควรศึกษาธรรมะเพื่อเข้าใจและนํามาประพฤติปฏิบัติให้ถูกต้องที่สําคัญ ๆ คือ
1.โอวาทปาติโมกข
2.เบญจศีล
3.เบญจธรรม
4.พรหมวิหาร 4
5.ฆราวาสธรรม